İsrail ve İran’ın Askeri Gücü Karşılaştırması: Orta Doğu’da İki Bölgesel Gücün Dengesi

İsrail ve İran arasındaki gerilim sıcak çatışmaya dönüşürken, iki ülkenin askeri kapasitesi yeniden gündemde. Peki kim, ne kadar güçlü?

Orta Doğu’da tansiyon giderek yükseliyor. İsrail’in İran’a yönelik doğrudan saldırısı, iki ülkenin askeri güçlerini bir kez daha küresel kamuoyunun odağına taşıdı. Peki bu iki ülke askeri anlamda nasıl bir dengeye sahip? İşte kuvvet yapıları, savunma sistemleri ve potansiyel savaş kabiliyetlerine dair güncel bir tablo:

1. Aktif Asker Sayısı

Analiz: İran'ın insan kaynağı bakımından ciddi bir üstünlüğü var; ancak İsrail’in yedek gücü ve hızlı mobilizasyon kapasitesi dikkat çekici.

2. Savunma ve Saldırı Sistemleri

3. Deniz Kuvvetleri ve Stratejik Vuruş Gücü

İsrail: 5 modern denizaltı (Dolphin sınıfı), denizden nükleer ikinci vuruş kabiliyeti. Doğu Akdeniz’de güçlü radar ve radar-karşıtı sistemlerle desteklenmiş filo.

İran: Asimetrik deniz stratejisi. Hürmüz Boğazı’nda hızlı botlar, deniz mayınları ve insansız deniz araçları ile tehdit oluşturma yeteneği.

4. Savaş Tecrübesi ve İstihbarat

İsrail: Son 20 yılda pek çok düşük yoğunluklu savaş ve operasyon yürüttü (Gazze, Lübnan, Suriye içi operasyonlar). Yüksek teknolojiye dayalı istihbarat ağı (Mossad, Aman).

İran: Suriye, Irak ve Yemen'de vekil güçler aracılığıyla çok sayıda operasyon yürüttü. Devrim Muhafızları ve Quds Gücü üzerinden bölgesel nüfuz kurma stratejisi izliyor.

5. Lojistik ve Dış Destek

İsrail: ABD’den düzenli askeri yardım (yıllık 3,8 milyar dolar). NATO standartlarında donanım ve yazılım altyapısı.

İran: Dışa bağımlı değil ancak ambargolar nedeniyle teknoloji seviyesi sınırlı. Çin ve Rusya’dan kısıtlı teknik destek.

Teknoloji mi Sayı mı?

İran sayı üstünlüğüne ve bölgesel vekil güce sahipken, İsrail hava üstünlüğü, nükleer caydırıcılığı ve teknolojik kabiliyetiyle öne çıkıyor. Olası geniş çaplı bir savaşta taraflar doğrudan değil, vekâlet savaşları ve asimetrik çatışmalarla sonuç almayı hedefleyebilir.

İran’ın Nükleer Gerçekliği: Bomba Artık Masada

İran uzun süredir “barışçıl nükleer program” söylemini sürdürse de, gelinen noktada bu söylemle sahadaki gerçeklik arasındaki uçurum açılmış durumda. Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA), 2023 ve 2024 boyunca İran’ın %60 seviyesinde zenginleştirilmiş uranyum ürettiğini ve bu miktarın birkaç bomba üretimi için yeterli olabileceğini defalarca rapor etti. Silah seviyesinin %90 olduğu düşünüldüğünde, İran bu eşiğe sadece teknik olarak değil, stratejik olarak da dayanmış durumda.

Fiili Gerçek: İran, Nükleer Silah Eşiğini Aştı

İran şu anda, sadece siyasi bir karar alarak haftalar içinde nükleer silah üretebilecek kapasiteye sahiptir.

Yer altı nükleer tesisleri, gelişmiş IR-6 santrifüjleri ve artan uranyum stoku, bu gerçeği teknik olarak tamamlamaktadır.

Bazı askeri analizlere göre İran’ın en az bir “test edilmemiş” nükleer savaş başlığı üretmiş olması ihtimal dışı değildir.

Neden Resmen Açıklamıyor?

NPT (Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Antlaşması) yükümlülükleri nedeniyle İran, nükleer bomba sahibi olduğunu ilan ederse uluslararası yaptırımların ve askeri müdahalenin meşruiyet zeminini artırmış olur.

Ancak fiilen bu silaha sahip olup olmadığını muğlak bırakmak, İran'a stratejik avantaj sağlamaktadır. Bu sayede hem caydırıcılık sağlar, hem de “yaptırımların dışında kalma” dengesini sürdürmeye çalışır.

Net sonuç: İran, artık sadece nükleer güç olma yolunda değil, nükleer güçtür. Sahada gövde gösterisi yapılmıyor olabilir, ama uranyum, teknoloji ve siyasi irade mevcuttur. İsrail’in saldırısının arkasında yatan en temel gerekçelerden biri de budur: İlan edilmemiş ama hazır bir bomba tehdidi.