1. Yüksek İhracat Talebi
Yumurta fiyatlarındaki yükselişin en büyük nedeni ihracatın artması. Özellikle ABD’de kuş gribi nedeniyle üretimin büyük ölçüde durması, bu ülkeyi ithalata yöneltti. Türkiye ile 2025 Şubat’ında başlayan 15 bin tonluk bir yumurta anlaşması kapsamında Temmuz ayına kadar yaklaşık 280 milyon adet yumurta gönderilmesi planlanıyor. Bu anlaşmanın Türkiye’ye yaklaşık 26 milyon dolarlık bir gelir sağlaması bekleniyor.
ABD dışında Brezilya, Güney Kore, BAE, Katar, Irak ve Suriye gibi ülkeler de Türkiye’den yoğun şekilde yumurta alıyor. Artan dış talep, iç piyasadaki arzı düşürüyor ve fiyatları yukarı çekiyor.
2. Üretici İçin Dış Pazar Daha Karlı
Konya ve Afyonkarahisar’daki üreticilere göre, yurt dışına satış yapmak hem peşin ödeme hem de vergi iadesi gibi avantajlar sunduğu için daha cazip hale geldi. Bu nedenle üreticiler, ürünlerini iç piyasaya vermek yerine ihracatı tercih ediyor.
3. Aracılar Fiyatı Şişiriyor
İstanbul halinde yumurtanın üreticiden 3 TL’ye çıktığı, ancak markette 9 TL’ye kadar satıldığı belirtiliyor. Aradaki bu yüksek farkın üreticiden değil, aracılardan kaynaklandığını savunan sektör temsilcileri, burada fırsatçılığın söz konusu olduğunu dile getiriyor. Bazı uzmanlar, limon örneğinde olduğu gibi yumurtada da ihracat sınırlaması getirilmesini öneriyor.
Türkiye Yumurta Üretiminde Önde
Türkiye yılda 20 milyar adedin üzerinde yumurta üretiyor. Kişi başı yıllık tüketim ise yaklaşık 220 adet. Toplam üretimin yüzde 20’si ihraç ediliyor. 2025 için hedeflenen yumurta ihracat geliri 500 milyon dolar seviyesinde.
İhracatın hızla artması, üretici tercihlerinin değişmesi ve piyasa aracılarının etkisiyle birlikte 2025’in ilk çeyreğinde yumurta fiyatları hem marketlerde hem de sofralarda büyük baskı yaratmış durumda.