Borsa endeksleri, belirli bir piyasadaki hisse senetlerinin performansını toplu olarak yansıtır. Örneğin, Borsa İstanbul BIST 100 endeksi, Türkiye’nin en büyük 100 şirketinin hisse senedi performansını ölçerken, S&P 500, ABD’nin önde gelen 500 şirketini temsil eder. Endeks karşılaştırması, farklı piyasaların veya sektörlerin performansını analiz ederek yatırım fırsatlarını değerlendirmek için kullanılır. Bu karşılaştırma, portföy çeşitlendirmesi, risk analizi ve küresel trendleri takip etme açısından önemlidir.
Borsa Endekslerini Karşılaştırmanın Temel Adımları
1. Endekslerin Yapısını Anlama
Her borsa endeksi, farklı bir metodoloji ve bileşenle oluşturulur. Karşılaştırma yapmadan önce şu unsurları anlamak gerekir:
Endeks Bileşenleri: Hangi şirketler veya sektörler endekste yer alıyor? Örneğin, BIST 100 bankacılık ve sanayi ağırlıklıyken, NASDAQ teknoloji odaklıdır.
Ağırlıklandırma Yöntemi: Endeksler, piyasa değeri (market cap) veya eşit ağırlık gibi yöntemlerle hesaplanır. Örneğin, S&P 500 piyasa değeri ağırlıklıdır.
Pazar ve Bölge: Endekslerin temsil ettiği coğrafi bölge (örneğin, Türkiye, ABD, Avrupa) ve ekonomik koşulları göz önünde bulundurulmalıdır.
2. Performans Metriklerini Karşılaştırma
Endekslerin performansını değerlendirmek için şu metrikler kullanılır:
Getiri Oranları: Endekslerin günlük, haftalık, aylık veya yıllık getiri yüzdeleri karşılaştırılır. Örneğin, BIST 100’ün 10 Temmuz 2025’te %1,61 yükseldiği biliniyor (10.331,31 puan).
Volatilite: Endeksin fiyat dalgalanmaları, risk seviyesini gösterir. Volatilite, standart sapma veya VIX gibi göstergelerle ölçülür.
Tarihsel Performans: Uzun vadeli trendler, endeksin istikrarını ve büyüme potansiyelini anlamak için analiz edilir.
3. Teknik Analiz Araçlarını Kullanma
Teknik analiz, endeks karşılaştırmasında önemli bir rol oynar:
Hareketli Ortalamalar: 50 günlük veya 200 günlük hareketli ortalamalar, endekslerin trendlerini karşılaştırmak için kullanılır.
Göreceli Güç Endeksi (RSI): Endekslerin aşırı alım veya satım bölgelerinde olup olmadığını gösterir.
Karşılaştırmalı Grafikler: Birden fazla endeksin fiyat grafiklerini aynı zaman diliminde karşılaştırmak, görsel bir analiz sağlar.
4. Makroekonomik ve Sektörel Faktörleri İnceleme
Endeksler, ekonomik ve sektörel koşullardan doğrudan etkilenir. Karşılaştırma yaparken şu faktörler göz önünde bulundurulmalıdır:
Ekonomik Veriler: Faiz oranları, enflasyon, işsizlik ve GSYİH büyümesi gibi veriler, endeks performansını etkiler.
Sektör Ağırlıkları: Örneğin, BIST 100’de finans sektörü ağırlıktayken, NASDAQ’da teknoloji şirketleri baskındır. Bu, endekslerin farklı ekonomik olaylara tepkisini açıklar.
Küresel Olaylar: Jeopolitik gelişmeler, ticaret savaşları veya pandemi gibi olaylar, endekslerin performansını farklı şekillerde etkileyebilir.
