Japonya merkezli dokuz büyük şirketin Amerika Birleşik Devletleri'ndeki (ABD) bağlı kuruluşları, bu yıl ödedikleri ek gümrük vergilerinin tamamının geri ödenmesi talebiyle ABD hükümetine karşı hukuki süreç başlattı. Kyodo ajansının bildirdiğine göre, New York'taki ABD Uluslararası Ticaret Mahkemesi'ne taşınan davalar, eski ABD Başkanı Donald Trump yönetiminin Kongre onayı olmaksızın uyguladığı tarifelerin hukuka aykırı olduğu iddiasına dayanıyor.
Davacı Şirketler ve Talepleri
Davacı şirketler arasında Toyota Motor grubundan Toyota Tsusho firması, Sumitomo Chemical, Ricoh, Yokohama Rubber ve Ushio gibi Japon devlerinin ABD'deki iştirakleri bulunuyor.
Şirketler, yüksek mahkemenin tarifeleri iptal etme kararı verse bile, ithalatçılara otomatik bir geri ödeme yapılacağının garanti edilmediğini belirtiyor. Bu nedenle hukuki yola başvuran şirketlerin açtığı davalar, Yüksek Mahkeme'nin söz konusu tarifeleri yasa dışı kabul etmesi durumunda geçerlilik kazanacak. Bu adımla şirketler, ödedikleri tüm ek gümrük vergilerini geri almayı hedefliyor.
Mahkemelik Olan Tarifelerin Arka Planı
Döneminde ticaret politikasında tarifeleri önemli bir araç olarak kullanan Donald Trump, ikinci döneminin başında Uluslararası Acil Ekonomik Güçler Yasası (IEEPA) kapsamında çeşitli gümrük vergilerini yürürlüğe koymuştu.
Ancak, bazı şirketler ve eyaletler bu tarifeleri ABD Uluslararası Ticaret Mahkemesi'ne taşıdı. Mahkeme, 28 Mayıs'ta aldığı kararla, karşılıklılık esaslı tarifelerin IEEPA kapsamındaki başkanlık yetkilerini aştığına hükmetti.
ABD yönetiminin temyize gitmesinin ardından Temyiz Mahkemesi, alt mahkeme kararının uygulanmasını geçici olarak durdurmuş, ancak 29 Ağustos'ta büyük ölçüde onaylamıştı.
Tarifelerin derhal iptali reddedilirken, Trump yönetimine Yüksek Mahkeme'ye başvuru için süre tanınmıştı. Trump yönetimi, tarifelerin çoğunun yasa dışı bulunması üzerine Yüksek Mahkeme'den hızlı inceleme talep etti ve mahkeme, 5 Kasım'da tarafların savunmalarını dinledi. Bu sürecin sonucu, Japon şirketlerinin açtığı davaların akıbetini belirleyecek.
