Uluslararası Enerji Ajansı (UEA), 2025 yılında küresel kömür talebinin 8,85 milyar tonla tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaşacağını açıkladı. Rapora göre, enerji sektöründeki dönüşümle birlikte kömürün hakimiyeti 2030’dan itibaren zayıflayacak.
Uluslararası Enerji Ajansı’nın merakla beklenen "Kömür 2025" raporu yayımlandı. Rapora göre, dünya genelinde kömür talebi bu yıl yüzde 0,5 artış göstererek 8,85 milyar ton ile rekor kırdı. Özellikle ABD ve Avrupa Birliği’ndeki beklenmedik talep artışları, küresel rakamların zirve yapmasında etkili oldu.
ABD ve AB’de Şaşırtan Dönüş
Normal şartlarda düşüş eğiliminde olması beklenen gelişmiş pazarlarda bu yıl farklı bir tablo yaşanıyor. ABD’de yüksek doğal gaz fiyatları ve kömür santrallerinin kapatılmasını yavaşlatan yeni politikalar, 15 yıldır süren düşüş trendini tersine çevirdi. Avrupa Birliği’nde ise son iki yıldır devam eden keskin düşüş yerini hafif bir artışa bıraktı. Dünyanın en büyük tüketicisi olan Çin’de ise talebin 2024 seviyelerinde yatay seyretmesi bekleniyor.
2030 Dönüm Noktası: Yenilenebilir Enerji Devrede
UEA analizleri, kömür talebinin 2030 yılına kadar bir plato çizeceğini ve ardından düşüşe geçeceğini öngörüyor. Bu değişimdeki en büyük etkenler şunlar:
Yenilenebilir Enerji: Güneş ve rüzgar kapasitesindeki devasa artış.
Nükleer Enerji: Mevcut santrallerin ömrünün uzatılması ve yeni yatırımlar.
LNG Arzı: Piyasaya girecek büyük miktardaki sıvılaştırılmış doğal gazın kömürün yerini alması.
Hindistan ve Güneydoğu Asya’da Yükseliş Sürüyor
Batı dünyası kömürden uzaklaşma planları yaparken, Asya’da tablo farklılık gösteriyor. 2030’a kadar kömür tüketiminde en büyük artışın Hindistan’da gerçekleşmesi bekleniyor. Ülkede talebin yıllık ortalama yüzde 3 artarak toplamda 200 milyon ton ek yük getireceği tahmin ediliyor. Güneydoğu Asya ülkelerinde ise yıllık artış oranının yüzde 4’ü aşması öngörülüyor.
"Belirsizlikler Devam Ediyor"
UEA Enerji Piyasaları ve Güvenliği Direktörü Keisuke Sadamori, küresel kömür piyasasının geleceğine dair uyarılarda bulundu. Sadamori, özellikle Çin’in ekonomi politikaları, hava koşulları ve elektrik talebindeki dalgalanmaların küresel tabloyu değiştirebileceğini vurguladı. Mevcut tahminler, kömürden elektrik üretiminin 2026’dan itibaren kademeli olarak azalacağını, ancak sanayi sektöründeki talebin daha dirençli kalacağını gösteriyor.
