Maliye ve Hazine Bakanı Mehmet Şimşek yönetiminde hazırlanan ve Meclis'e sunulan Vergi Kanunları ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, geniş kitleleri ilgilendiren önemli vergi ve harç artışlarını beraberinde getiriyor.
Vergi Uzmanı ve Sözcü Yazarı Mahmut Aydoğmuş, sozcu.com.tr'ye yaptığı açıklamada, dördüncü dönem geçici verginin geri gelmesinin sürpriz olduğunu vurgulayarak, Şimşek dönemindeki vergi yükünün önceki dönemi geride bıraktığını ifade etti. Teklifte, bazı kritik istisnaların kaldırılması ve birçok meslek grubu için yıllık ruhsat harçlarının getirilmesi dikkat çekiyor.
1. Kira Geliri ve Faiz Gideri Değişiklikleri
- Kira Geliri İstisnası Daralıyor: Konut kira gelirleri için uygulanan 47.000 TL'lik maktu istisna kaldırılıyor. Bu istisnadan yalnızca sosyal güvenlik kurumlarından emekli, maluliyet, dul ve yetim aylığı alanlar faydalanabilecek.
- Konut Dışı Borç Faizi Gideri: Kiraya verilen konutlar hariç diğer mal ve hakların iktisabı için kullanılan borçların faizlerinin, kira geliri tespitinde gider olarak indirilmesine izin verilmeyecek.
2. Emeklilik ve Geçici Vergiye Sürpriz Dokunuş
- Geçici Vergi Geri Geldi: Daha önce kaldırılan dördüncü dönem (Ekim-Kasım-Aralık) geçici vergi uygulaması yeniden yürürlüğe konuluyor.
- Sigorta Prim Desteği Azalıyor: Malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası için sağlanan sigorta prim desteği, 4 puandan 2 puana düşürülüyor.
- BES Yetkisi Cumhurbaşkanına: Bireysel Emeklilik Sisteminde (BES) devlet katkı oranını yüzde 50’ye kadar artırma ve sıfıra kadar azaltma yetkisi Cumhurbaşkanına veriliyor.
3. Yeni Yıllık Ruhsat ve Faaliyet Harçları
Teklif, kuyumculuktan taşınmaz ticaretine, özel sağlık kuruluşlarından veteriner hekimliklere kadar birçok alanda "ruhsatla çalışan" meslekler için her yıl ödenecek yeni harçlar getiriyor.
- Ticaret Yetki Belgeleri: Kuyum (30.000 TL), ikinci el motorlu kara taşıtı (20.000 TL) ve taşınmaz ticareti (20.000 TL) ile uğraşanlara yıllık harç getiriliyor.
- Sağlık Kuruluşları: Özel poliklinik ruhsatnamesi (30.000 TL), özel tıp merkezi ruhsatnamesi (50.000 TL) gibi birçok özel sağlık kuruluşu ruhsatı için yıllık ödeme yükümlülüğü başlıyor. Büyükşehirlerdeki ve nüfusu 30.000'i aşan yerlerdeki işletmeler bu harçları iki katı ödeyecek.
- Havacılık ve Kıymetli Madenler: Havayolu işletme ruhsatlarına (yıllık 1.000.000 TL'den 2.000.000 TL'ye kadar) ve kıymetli maden kuruluşlarına (7.500.000 TL'ye varan kuruluş/faaliyet izin harçları) yüksek tutarlı harçlar uygulanacak.
4. Gayrimenkul ve Araç Satışlarında Vergi Kriterleri Sıkılaşıyor
- Araç Devir Harcı: Tescil edilmiş araçların satış ve devir işlemlerindeki harç istisnası kaldırılıyor. İlk tescil ve ikinci el satış/devirlerde, satış bedeli üzerinden binde 2 oranında noter harcı alınacak (en az 1.000 TL).
- Emlak Vergisinde Ceza Artışı: Gayrimenkullerin alış ve satışında gerçek bedelden daha az matrah beyan edilmesi tespit edilirse uygulanan yüzde 25 vergi ziyaı cezası yüzde 100'e yükseltiliyor.
- BİST Fonlarında İstisna Bitiyor: Portföyünün en az yüzde 51’i Borsa İstanbul'da işlem gören hisse senetlerinden oluşan serbest fon yatırımcılarının, bir yıldan fazla elde tuttukları fon katılma paylarından elde ettiği gelire ilişkin gelir vergisi istisnası kaldırılıyor. Bu durum, borsayı destekleme amaçlı vergi muafiyetinin sonu anlamına geliyor.
Kanun teklifinin Meclis'ten geçmesi durumunda, kira geliri sahiplerinden özel sektör çalışanlarına, esnaftan yatırımcılara kadar geniş bir kesimin vergi yükü artacak. Teklifteki emlak vergisi artışlarına yönelik düzenlemelerin ise komisyon görüşmeleri safhasında netleşeceği belirtildi.
