Borsa İstanbul, Son 1 Yılda Dünya Endekslerini Geride Bıraktı: %275’in Üzerindeki Getiriyle Zirvede
Dünya genelindeki önde gelen hisse senedi endekslerinin son 1 yıllık performansları karşılaştırıldığında, dikkat çekici bir tablo ortaya çıktı. Türkiye’nin ana endeksleri olan BIST 100 ve BIST 50, diğer tüm dünya endekslerini açık ara farkla geride bırakarak adeta rekor bir performans sergiledi.
BIST 100 endeksi, son 12 ayda tam %275,83 oranında yükselirken, BIST 50 endeksi de %267,90 ile onu izledi. Bu artışlar, nominal bazda değerlendirildiğinde, Türk borsasının hem gelişmekte olan ülkeler hem de gelişmiş ülkeler arasında en yüksek performansı gösterdiğini ortaya koydu.
Ancak bu yüksek artış oranının arka planında önemli faktörler bulunuyor. Türkiye’deki yüksek enflasyon, TL’nin döviz karşısında değer kaybı, nominal fiyat artışlarını yukarı çekerken, yatırımcıların reel getirileri daha sınırlı kalabiliyor. Yani bu yükselişin büyük bir kısmı, yerli para birimi üzerinden ölçülen değerlemelerden kaynaklanıyor. Nitekim döviz bazında bakıldığında, bu yükselişin önemli bir kısmının buharlaştığı da göz ardı edilmemeli.
Gelişmiş Ülke Endeksleri Geri Planda Kaldı
Borsa İstanbul’daki bu tarihi yükselişe karşılık, gelişmiş ülke borsalarında daha ölçülü bir getiri performansı gözlendi. ABD'deki teknoloji odaklı Nasdaq endeksi, yıllık bazda sadece %11,89 artarken; geniş kapsamlı S&P 500 endeksi %10,81 yükseldi. Almanya'nın DAX endeksi %25,91, İtalya FTSE MIB ise %11,79 ile yılı tamamladı.
İngiltere FTSE 100: %4,42,
Euro Stoxx 50: %5,23,
Fransa CAC 40: %4,79,
Japonya Nikkei 225: %34,25 oranında artış gösterdi.
Bölgesel bazda bakıldığında ise, İsrail TA 35 endeksi %30,42 ile gelişmiş ülkeler arasında en dikkat çekenlerden biri oldu. Ancak yine de BIST 100’ün neredeyse 9 katı daha düşük bir performans sergilediği görülüyor.
Gelişen Piyasalarda Daha Durağan Seyir. Gelişmekte olan ülkelerde de tablo benzer.
Hindistan Nifty 50: %7,65,
Brezilya Bovespa: %7,28,
Endonezya IDX: %3,87,
Vietnam VN30: %5,58,
Güney Kore KOSPI: %-5,03 ile geriledi.
Özellikle Asya-Pasifik bölgesinde bazı endeksler negatif seyir gösterirken, Türkiye’nin nominal bazda bu kadar yüksek bir farkla ayrışması küresel yatırımcılar açısından da dikkatle takip edilen bir konu haline geldi.
Yatırımcılar İçin Uyarı: Reel Getiri ile Nominal Getiri Aynı Değil
Uzmanlar, Borsa İstanbul’daki bu sıra dışı yükselişin yatırımcıları yanıltmaması gerektiği görüşünde. Özellikle yüksek enflasyon ortamında nominal getiriler yatırımcılara kârlı gibi görünse de, döviz kuru ve yaşam maliyeti karşısındaki reel değer korunamadığında kazançlar önemli ölçüde eriyebiliyor.
Yurt içi yatırımcılar açısından yerel para cinsinden bu yükseliş önemli olsa da, yabancı yatırımcılar için döviz bazında bir değer artışı anlamına gelmeyebilir.
Borsa İstanbul (BIST 100), son 1 yılda %275’in üzerinde yükselerek dünya borsaları arasında en çok kazandıran endeks oldu. Ancak enflasyon ve kur etkisiyle bu artışın reel getirisi tartışmalı. Detaylı karşılaştırma ve analiz haberimizde.
