Akfen Holding ve Akfen GYO’nun Yönetim Kurulu Başkanı Hamdi Akın, Türkiye'de yaygın biçimde uygulanan Yap-İşlet-Devret (YİD) modeline yönelik dikkat çeken eleştirilerde bulundu. Akın, modelin esasen bir finansman yöntemi olduğunu ancak Türkiye'de neredeyse tüm altyapı yatırımlarında bir inşaat modeli gibi kullanıldığını ifade etti.
Hamdi Akın açıklamasında şu değerlendirmelere yer verdi:
“YİD modeli doğru projelerde kullanılırsa başarılı olur. Ancak bizde geri dönüşü olmayan altyapı projelerine bile uygulanıyor. Kanalizasyon, su, elektrik gibi yatırımları devletin doğrudan yapması gerekir. Bunlar YİD kapsamına girmez.”
Akın’a göre Türkiye’de modelin sınırları aşıldı. Yatırımcının yüksek faizle borçlandığını, bu yüzden maliyetin arttığını ve devletin bu farkı hazine üzerinden karşıladığını belirten Akın, şu ifadeleri kullandı:
“Devlet daha ucuza fon bulabilirken, özel sektör yüksek maliyetle borçlanıyor. Sonra bu fark geçiş veya kullanım garantileriyle devlet tarafından ödeniyor. Dolayısıyla vatandaş yine bu farkı üstlenmiş oluyor.”
Osmangazi Köprüsü Örneği
Akın’ın değerlendirmesinde Osmangazi Köprüsü özel bir örnek olarak öne çıktı:
“Sözleşmeye göre geçiş ücreti 52 dolar. Bugünkü kurla yaklaşık 2.000 TL. Günlük 40 bin araç geçse proje zaten kendini döndürecek. Ama araç geçmezse aradaki farkı devlet ödüyor. Bu da kamu bütçesi için büyük yük oluşturuyor.”
Hamdi Akın, modelin yanlış uygulamalarla özünden saptığını vurgulayarak açıklamasını şu sözlerle tamamladı:
“Yap-İşlet-Devret bir finansman modelidir, bizde ise neredeyse her işe yapıştırılan bir inşaat modeli haline geldi. Bu yaklaşım kamuya zarar veriyor.”
