Türkiye'de asgari ücretin, geleneksel birikim aracı olan altın karşısındaki alım gücü yıllar içinde belirgin bir erime yaşadı. DİSK-AR tarafından yapılan ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) yıllık ortalama Cumhuriyet altını fiyatlarını baz alan kapsamlı araştırma, asgari ücretlinin altın bazındaki uzun vadeli kayıp tablosunu net biçimde ortaya koydu.
Rapora göre, 2000'li yılların ortalarında zirve yapan altın karşılığı alım gücü, özellikle son yıllarda dramatik bir düşüş kaydetti.
Zirveden Dibe: 2005'teki Rekor Kırıldı
Veriler, asgari ücretlinin altın alım gücünün 2005 yılında zirve yaptığını gösteriyor. O yıl, bir yıllık asgari ücretle 31,5 Cumhuriyet altını alınabiliyordu. Ancak bu zirve noktası, sonraki dönemlerde yaşanan ekonomik dalgalanmalar ve altındaki küresel yükselişle birlikte hızla geriledi.
2004 yılında 27,7 altın olan alım gücü, 2005'teki rekorun ardından düşüş trendine girdi. 2009'da ilk kez 20 altının altına inerek 19,3'e geriledi. Düşüş, 2010 yılında 17,3 altın ve 2012 yılında 13 altın seviyelerine kadar devam etti.
2020 Sonrası Hızlanan Erime
Özellikle 2020 sonrası dönem, alım gücündeki erimenin hızlandığı yıllar oldu. Asgari ücretin altın karşılığındaki alım gücü, 2020 yılında 10 altın seviyesinde kaydedildi. Bu gerileme, 2022 yılında en düşük seviyesini görerek 8,9 altına kadar düştü.
2023 ve 2024 yıllarında bir miktar toparlanma görülse de alım gücü 2005'teki zirvenin oldukça uzağında kaldı. Son iki yılın ortalama yıllık asgari ücretiyle alınabilen altın miktarı 11,2 altın seviyesinde sabitlendi.
Uzun Vadeli Kayıp Yüzde 64
2005 yılındaki 31,5 altın alım gücü baz alındığında, 2024 yılındaki 11,2 altın alım gücüne bakıldığında, asgari ücretlinin altın bazındaki alım gücünde yaklaşık yüzde 64'lük bir kayıp yaşandığı görülüyor. DİSK-AR'ın bu araştırması, asgari ücretin nominal artışlarına rağmen, özellikle altın gibi güçlü bir yatırım aracı karşısında reel değerini koruyamadığını gözler önüne seriyor.
