Kuyumculuk sektöründe yaklaşık 1,5 yıldır süren yoğun denetimler, sektör temsilcilerini zor durumda bırakıyor. İstanbul Ticaret Odası (İTO) Kuyumculuk Komitesi Başkanı Ercan Özboyacı, İTO Aralık ayı meclis toplantısında yaptığı konuşmada, Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK) uygulamalarının sahada yarattığı tabloyu sarsıcı bir örnekle gözler önüne serdi.
Özboyacı'nın aktardığına göre, büyük bir ihracatçı firma, küresel ticaret devi Amazon ile yaptığı ticarette inanılmaz bir taleple karşılaştı:
"Bir müşterim var, adı Amazon. MASAK benden Amazon’un kurucusu Jeff Bezos’un pasaportunun ıslak imzalı ve Türk Konsolosluğu’ndan apostillenmiş halini istiyor. Aksi halde satış yapamazsın diyor”
Özboyacı, bu tür taleplerin uluslararası ticaretin gerçekleriyle bağdaşmadığını vurgulayarak, kuyumculuk sektöründe ticareti destekleyen, adil ve uygulanabilir bir mevzuat düzenlemesi çağrısında bulundu.
Konsolosluklara Erişim Zorluğu Apostil Krizini Büyütüyor
Sorunun sadece belge talebiyle sınırlı olmadığını belirten Özboyacı, apostil zorunluluğunun özellikle yüzölçümü büyük ülkelerde Türk konsolosluklarının sayısının azlığı nedeniyle ciddi bir bürokratik engele dönüştüğünü ifade etti.
ABD örneğini vererek, bazı uluslararası müşterilerin pasaportlarını apostil ettirebilmek için 6 saat uçmak zorunda kaldığını söyledi. Bu durum, doğal olarak uluslararası şirketlerin Türkiye’den alışveriş yapmaktan vazgeçmesine yol açıyor.
Apostil Eksikliğine 21 Milyon TL Ceza
Özboyacı, apostil zorunluluğunun sektöre maliyetini bir başka örnekle açıkladı:
"Yakın zamanda denetimden geçen bir ihracatçı firma, yalnızca apostil eksikliği nedeniyle üst sınırdan 21 milyon TL ceza aldı. Bu büyüklükte bir ceza, birçok işletme için faaliyetlerin sonu anlamına gelir.”
Uluslararası bir tasdik şerhi olan apostil, yabancı müşterilerin kimlik ve pasaportlarına yönelik taleplerde büyük bir bürokratik yüke neden oluyor.
Artan denetim baskısı ve uygulama zorlukları karşısında, sektörün 7 yıldır dile getirdiği altın esaslı muhasebe sistemine geçiş talebi yeniden yükseldi. Özboyacı, bu talebi artık "daha yüksek sesle" dile getirdiklerini belirtti.
185 Bin TL Sınırı Kuyumcuyu Müşteriyle Karşı Karşıya Getiriyor
Özboyacı, MASAK’ın 185 bin TL’nin üzerindeki alışverişlerde getirdiği bildirim zorunluluğunun da sahada büyük bir problem yarattığını vurguladı. Bu sınırın kuyumcuları doğrudan müşterileriyle karşı karşıya getirdiğini ve kimlik bilgilerini 8 yıl saklama zorunluluğunun küçük metrekareli mağazalarda fiilen uygulanamaz olduğunu belirtti.
Özboyacı, 185 bin TL'lik tutarın günümüz koşullarında kara para aklama faaliyeti için oldukça düşük olduğunu dile getirerek, bildirim eşiğinin 750 bin TL ile 1 milyon TL seviyesine yükseltilmesi gerektiğini sözlerine ekledi.
