Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) bilanço performansı, son iki yılda büyük dalgalanmalar gösterdi. 2024 yılı, yaklaşık 290 milyar TL net zararla tamamlanırken; 2025 yılı ise ilk 4 ay itibarıyla 325 milyar TL civarında net kâr ile umut verici bir başlangıç sundu. Ancak geçmişten devreden yüksek zararlar nedeniyle, bu kârın Hazine’ye aktarılması şu an için mümkün değil.
Ekonomist Erkin Işık’ın 30 Nisan 2025 tarihinde Dünya Gazetesi'nde yayımlanan analizine göre, Merkez Bankası'nın bilançosunda görülen 2024 zararı, yalnızca o yıla ait değil. Zarar kalemleri, önceki yıllardan devreden yüklerle birlikte şekillendi. Özellikle Kur Korumalı Mevduat (KKM) uygulamasının 2023 yılında oluşturduğu 833,4 milyar TL’lik zarar, 2024 bilançosuna da doğrudan yansıdı. KKM’nin Hazine üzerindeki yükü azalırken, bu kez Merkez Bankası bilançosuna aktarılması tercih edildi.
2024 yılı sonunda TCMB'nin "diğer kalemler" adı altında sınıflandırdığı zarar büyüklüğü yaklaşık 1,5 trilyon TL’yi buldu. Bu kalem, hem 2024’te oluşan zararları hem de 2022 ve 2023’ten devreden zararları içinde barındırıyor. 2021 sonunda 91 milyar TL kârda olan Merkez Bankası, 2022 sonunda 288 milyar TL, 2023 sonunda ise 1,7 trilyon TL zarar açıklamıştı.
2025 yılına gelindiğinde ise tablo tersine dönmeye başladı. 24 Nisan 2025 itibarıyla analitik bilançoya göre TCMB, yaklaşık 325 milyar TL net kâr elde etti. Bu olumlu gelişmenin ardında, döviz alımları ile piyasaya sağlanan TL likiditenin sterilizasyon işlemleriyle dengelenmesi, zorunlu karşılıklara faiz ödenmesi gibi uygulamalar yer alıyor.
Ancak geçmiş yıllardan devreden devasa zararlar, bu kârın kamu bütçesine aktarılmasını engelliyor. Mevcut yasalar gereği, TCMB ancak geçmiş zararlarını sıfırladıktan sonra Hazine’ye kâr transferi yapabiliyor. Bu da, mevcut finansal yapının bir süre daha sıkı yönetilmesi gerektiğini gösteriyor.
