Son yıllarda Türkiye’nin bir zamanlar dünya devleriyle yarışan tekstil sektörü ciddi bir kırılma yaşıyor. Artan maliyetler, düşen siparişler ve ekonomik baskılar nedeniyle 200’den fazla Türk tekstil firması, üretim üslerini Mısır’a kaydırdı. Peki, bu göçün arkasındaki temel nedenler neler? Türkiye bu trendi tersine çevirebilir mi?
Maliyetlerin Merkez Üssü: Asgari Ücret ve Enerji Farkı
2025 itibarıyla Türkiye’de asgari ücret 17.002 TL yani yaklaşık 1.000 dolar bandında. Aynı dönemde Mısır’da bu rakam yalnızca 139 dolar. Tekstil gibi emek yoğun bir sektörde bu fark firmalar için kritik hale geliyor.
Ayrıca Türkiye’de elektrik ve doğalgaz gibi temel girdilerde yaşanan fiyat artışları, üretim maliyetlerini sürdürülemez seviyelere çekti. Mısır ise hem enerji sübvansiyonları hem de serbest bölgelerdeki vergi teşvikleriyle tekstilciler için cazip bir alan haline geldi.
Kur Baskısı ve Finansmana Erişim Krizi
Türk Lirası son beş yılda önemli ölçüde değer kaybetmesine rağmen, döviz kuru artışı resmi enflasyonun çok gerisinde kaldı. Örneğin 2022-2024 arasında üretici maliyetleri %138 artarken, dolar kuru sadece %101 arttı. Bu da ihracat yapan tekstilcinin rekabet gücünü zayıflattı.
Üstelik sektördeki şirketlerin krediye erişimi neredeyse durma noktasına geldi. Vogue Business’a konuşan sektör temsilcileri, bankaların tekstil firmalarını riskli görüp kredi kullandırmak istemediğini belirtiyor.
ABD ve AB'ye Gümrüksüz Erişim: Mısır'ın Stratejik Konumu
Mısır'ın ABD ile yaptığı QIZ (Qualified Industrial Zones) anlaşması sayesinde, belirli şartları sağlayan tekstil ürünleri ABD’ye gümrüksüz ihraç edilebiliyor. Avrupa Birliği ile de Serbest Ticaret Anlaşması bulunuyor. Bu da Mısır’ı sadece üretim değil, aynı zamanda dış pazar erişimi açısından da avantajlı kılıyor.
Bu yüzden, Türk firmaları yalnızca maliyet için değil, global pazarlarda daha avantajlı satış koşulları yakalayabilmek adına da Mısır’a yöneliyor.
İstihdam ve Kapanan Tesisler
Türkiye’de tekstil sektöründe son 2 yılda yaklaşık 90 bin kişi işini kaybetti. 2024’te 65 bin kişi, 2025’in ilk 4 ayında ise 15 bine yakın kişi sektörden çekilmek zorunda kaldı. Ayrıca 2 bine yakın fabrika tamamen kapandı ya da üretimini durdurdu.
Vogue Business makalesi de bu tabloyu “sessiz bir göç” olarak tanımlıyor ve Anadolu’daki üretim kümelenmelerinin çözülmeye başladığına dikkat çekiyor.
Sürdürülebilirlik ve Dijitalleşme Eksikliği
Sadece maliyet değil, vizyon da fark yaratıyor. Türkiye'nin tekstil üretimi hâlâ ağırlıklı olarak geleneksel yöntemlere dayanıyor. Sürdürülebilir üretim teknikleri, dijitalleşme ve izlenebilirlik konusunda rakiplerinin gerisinde. Oysa Avrupa pazarı artık karbon ayak izi düşük, çevreci üretimi tercih ediyor.
Türkiye Yeniden Cazip Hale Gelebilir mi?
Vogue Business analizine göre Türkiye, hala yüksek kaliteli üretim kapasitesi, hızlı teslim avantajı ve güçlü lojistik altyapısıyla önemli bir alternatif. Ancak sektör temsilcilerine göre bunun için:
Faiz politikalarında öngörülebilirlik,
Enerji maliyetlerinde destek,
Dijital dönüşüm yatırımları,
Krediye erişimde yeniden yapılandırma
gibi adımlar acilen atılmalı.
Son Söz: Türkiye Numune Ülkesi Olma Yolunda mı?
Bugün birçok Türk firması sadece numune üretimi için Türkiye’yi kullanıyor, asıl üretimi ise Mısır’daki tesislerinde yapıyor. Bu eğilim devam ederse, Türkiye "moda üretim üssü" değil, sadece “örnek göndericisi” konumuna gerileyebilir.
Geç kalmadan adım atılmazsa, Türkiye’nin elinde iplik değil sadece özlem kalacak.
