Danıştay 12. Dairesi, bir çalışanın Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesi çerçevesinde yaşlılık aylığına hak kazandığı gerekçesiyle kurum tarafından re'sen (kendiliğinden) emekliye sevk edilmesi işlemini iptal etti. Daire, alt mahkemenin davayı reddeden kararını bozarak, erken emeklilik hakkının ancak talep edilmesi halinde kullanılabileceği yönünde kritik bir karara imza attı.
Dava Süreci ve Kararın Gerekçesi
İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü'nde önce 4/C'li geçici personel olarak görev yaparken, 2018 yılında 4/B'li sözleşmeli idari destek görevlisi kadrosuna geçirilen bir personel, 1 Mart 2023 tarihli EYT düzenlemesi (7438 sayılı Kanun) ile yaşlılık aylığı almaya hak kazandığı gerekçesiyle resen emekliye sevk edildi.
Emeklilik işleminin iptali için açılan dava, önce Mersin 2. İdare Mahkemesi, ardından da Adana Bölge İdare Mahkemesi tarafından reddedildi. Personelin temyiz başvurusu üzerine konuyu görüşen Danıştay 12. Dairesi, Bölge İdare Mahkemesi kararını "kesin olarak" bozdu.
EYT Hakkı İsteğe Bağlı İstisnai Bir Hak
Danıştay 12. Dairesi’nin bozma gerekçesinde, sözleşmeli personel pozisyonuna geçirilenlerin normal şartlarda yaşlılık aylığı almaya hak kazandıkları tarihe kadar istihdam edilebilecekleri belirtildi. Ancak, kamuoyunda EYT olarak bilinen 5510 sayılı Kanun'a eklenen Geçici 95. maddenin, yaş dışındaki diğer şartların sağlanması ve "talep edilmesi" halinde erken emeklilik imkanı getirdiğine dikkat çekildi.
Gerekçede, erken emeklilik hakkının "isteğe bağlı istisnai bir hak" olduğu net bir şekilde vurgulanarak şu tespitler yapıldı:
- "Bu kapsamda talepte bulunmayanların, diğer emeklilik şartlarını sağlamalarının doğrudan emekli edilmeleri sonucunu doğurmadığı,"
- "Bu haktan yararlanıp yararlanmamak hususunda ilgililerin tercih haklarının bulunduğu,"
- "Görevine devam etmek isteyenler yönünden resen emeklilik işlemleri yapılmasının söz konusu olmadığı açıktır."
Danıştay, talep olmaksızın yapılan resen emekliye ayırma işleminin hukuken mümkün olmadığını ve kanuni düzenlemenin ilgililerin aleyhine olacak biçimde yorumlanıp uygulanamayacağını hükmetti. Bu karar, EYT kapsamında yaş dışı koşulları sağlayan ancak çalışmaya devam etmek isteyen sözleşmeli personeller için emsal teşkil ediyor.
