İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne (İBB) yönelik “yolsuzluk” iddiasıyla hazırlanan ve çok sayıda kişinin tutuklandığı soruşturma iddianamesinin kamuoyuna duyurulmasının ardından, CHP (Cumhuriyet Halk Partisi) hakkında Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'na gönderilen bildirim, siyaset gündeminin en üst sırasına oturdu. Bildirimin içeriği ve zamanlaması hakkında Başsavcılık cephesinden çelişkili açıklamalar geldi.
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, dün İBB'deki "yolsuzluk" iddialarına ilişkin iddianameyi açıklamasının hemen ardından, CHP'nin tüzel kişiliğini ilgilendiren kritik bir hamle yaptı. İlk gelen haberlere göre, Başsavcılık, partinin kapatılması süreçlerini düzenleyen Anayasa’nın 69. maddesine atıfta bulunarak Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'na bildirimde bulundu.
İlk Tepki ve Geri Adım: Kapatma Yönünde Bildirim Yoktur
Bu gelişmenin kamuoyunda büyük yankı uyandırması ve siyasi tepkilere neden olmasının ardından, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı'ndan hızla bir düzeltme geldi. Başsavcılık, dün yaptığı ilk açıklamada, "Cumhuriyet Halk Partisi’nin kapatılması yönünde bildirimde bulunulmamıştır, iddianamede de açıkça belirtildiği gibi siyasi partiler kanunu gereği bildirimde bulunulmuştur," ifadelerini kullanarak kapatma davasına yönelik bir talep olmadığı yönünde kamuoyunu bilgilendirdi. Bu açıklama, hukuki sürecin sadece "ihbar" niteliğinde olduğu algısını güçlendirdi.
Bugün Gelen Yeni Bilgi: Anayasa'nın 68. ve 69. Maddelerine Israr
Ancak, edinilen son bilgilere göre İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, ilk açıklamasının aksine, bildirimin odağındaki maddelerde ısrarcı oldu. Başsavcılıktan bugün alınan bilgiye göre, bildirimde; CHP’nin seçimlerin güvenilirliğini ve demokratik düzeni etkilediği iddiasıyla açıkça Anayasa’nın 68. ve 69. maddeleri uyarınca Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'na bildirimde bulunulduğu teyit edildi.
Anayasa’nın 69. maddesi, siyasi partilerin kapatılmasına ilişkin kuralları içerdiği için, Başsavcılığın bu maddelere net olarak atıf yapması, bildirimin kapatma davasına giden hukuki sürecin başlangıcı olabileceği yorumlarını güçlendirdi.
Süreç Şimdi Yargıtay'da
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nın bu karmaşık ve çelişkili bildirim trafiğinin ardından dosya, siyasi partilerin hukuki denetiminden sorumlu olan Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'na ulaşmış oldu. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, gelen bildirimdeki iddiaları inceleyerek, partinin kapatılması veya Hazine yardımından mahrum bırakılması istemiyle Anayasa Mahkemesi’nde dava açıp açmama kararını verecek.
Anayasa'nın 68. ve 69. Maddeleri Ne Anlama Geliyor?
Hukuk çevrelerinin ve kamuoyunun dikkatini çeken bu bildirim, Anayasa'nın siyasi partilerin uyması gereken esasları ve kapatılma süreçlerini düzenleyen maddelerine dayanıyor:
Anayasa'nın 68. Maddesi: Siyasi partilerin demokratik siyasi hayatın vazgeçilmez unsurları olduğunu belirterek, partilerin faaliyetlerinin Anayasa ve kanun hükümlerine uygun olması gerektiğini, Devletin bağımsızlığına, ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğüne aykırı eylemlerde bulunamayacaklarını hükme bağlıyor.
Anayasa'nın 69. Maddesi: Siyasi partilerin kapatılmasına ilişkin kuralları düzenler. Buna göre bir siyasi partinin temelli kapatılması, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısının açacağı dava üzerine Anayasa Mahkemesi tarafından karara bağlanabilir.
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı'nın yaptığı bu bildirim, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'nın gerekli görmesi halinde, CHP hakkında bir kapatma davası açılması sürecini tetikleme potansiyeli taşıyan bir "ihbar" niteliğinde.
