Kamu Başdenetçisi Mehmet Akarca, Kamu Denetçiliği Kurumu (KDK) tarafından hazırlanan ve yalnızca emeklilik başvuru tarihine bağlı olarak ortaya çıkan maaş farklarını ele alan "Başvuru Tarihine Göre İşçi Emekli Aylıklarındaki Farklar" özel raporunu kamuoyuyla paylaştı.
Akarca, yaptığı açıklamada, prim gün sayıları, kazançları ve sigortalılık süreleri gibi tüm yasal koşulları aynı olan işçi statüsündeki sigortalılar arasında, sadece 2024 ve 2025 yılları arasındaki başvuru tarihine bağlı olarak yaklaşık yüzde 30 oranında bir emekli maaş farkı oluşmasının hakkaniyet açısından tartışmalı bir durum yarattığını vurguladı.
Adalet Duygusunu Zedeliyor: Yüzde 30'luk Fark Vurgusu
Emekliliğin, uzun bir çalışma hayatının ardından gelen önemli bir dönüm noktası olduğuna işaret eden Başdenetçi Akarca, kısa bir zaman farkının emeklilik haklarını bu denli büyük bir oranda değiştirmesinin, vatandaşlarda ekonomik ve duygusal endişeler yarattığını söyledi.
"Aynı hukuki ve fiili koşullara sahip bireyler arasında, yalnızca 2024 ve 2025 yılları arasındaki başvuru tarihine bağlı olarak yaklaşık yüzde 30 oranında bir emekli maaş farkı oluşması, sosyal güvenlik sisteminin taşıması gereken adalet duygusunu zedelemektedir."
Elzem Yasal Düzenleme Çağrısı
KDK'nın raporu, yalnızca mevcut mağduriyet algısını gidermeyi değil, aynı zamanda sistemin gelecekteki sürdürülebilirliğini de hedefliyor.
Mehmet Akarca, bu tür dalgalanmaların önüne geçilmesi için açık ve net bir yasal düzenlemenin şart olduğunu dile getirdi.
Talep Edilen Düzenleme: Emekli aylıklarının bir önceki yıl bağlanan aylıklardan daha düşük olmamasına ilişkin açık, basit ve net bir yasal düzenleme.
Kayıt Dışı İstihdam Riski ve Öngörülebilirlik
Raporda ayrıca, maaş farkından kaçınmak isteyen sigortalıların, normalde emeklilik talebinde bulunmayacakları halde mecburen başvuru yapabildiği belirtildi.
Akarca, emekli olduktan sonra çalışmaya devam etmek isteyen kişilerin, sosyal güvenlik destek primi yükünden kaçınmak amacıyla kayıt dışı istihdama yönelmesi riskinin de bulunduğuna dikkat çekerek, sistemin adil ve öngörülebilir sonuçlara dayanması gerektiğini vurguladı.
KDK'nın raporu, kalıcı çözümlerin sadece bugünü değil, yarını da gözetmek zorunda olduğunun altını çizerek, sosyal güvenlik sisteminin daha güçlü bir yapıya kavuşması için gerekli adımların atılması gerektiğini ortaya koydu.
