Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), tasarruf finansman sektörünün mali yapısını güçlendirmek ve şirketlerin likidite risklerini yönetme kapasitesini artırmak amacıyla Likidite Yeterlilik Oranı (LYO) uygulamasını resmen başlattı. Yeni tebliğ, şirketlerin nakit akışını sıkı kurallara bağlayarak tüketicilerin güvenliğini ve sektörün şeffaflığını artırmayı hedefliyor.
Yeni Düzenlemenin Detayları ve Hesaplama Yöntemi
Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren tebliğe göre tasarruf finansman şirketleri için hayati önem taşıyan LYO, otuz günlük beklenen nakit girişlerinin, otuz günlük beklenen nakit çıkışlarına bölünmesiyle hesaplanacak.
Asgari Oran: Şirketlerin, günlük hesaplanan bu oranın haftalık basit aritmetik ortalamasını yüzde 100’ün altına düşürmemesi zorunlu kılındı.
BDDK Yetkisi: BDDK, mali durumu kritik olan veya riskli görülen şirketler için bu orandan daha yüksek limitler belirleyebilecek.
Nakit Akışı Kalemleri
LYO hesaplamasında, nakit girişleri tarafında; finansman alacakları tahsilatları, tasarruf girişleri, organizasyon ücreti tahsilatları ve belirli nitelikli varlıklar dikkate alınacak. Nakit çıkışları tarafında ise müşterilere yapılacak tahsisatlar, cayma veya fesih sonucu iade edilecek tasarruflar ile operasyonel giderler gibi yükümlülükler hesaba katılacak.
Önemli bir not olarak, tasfiye olunacak alacaklar ve 90 günden fazla geciken tasarruf ödemeleri gibi riskli veya tahsili şüpheli kalemler hesaplama dışında tutulacak.
Erken Uyarı ve İdari Yaptırım Mekanizması
Yeni düzenleme, likidite uyumsuzluklarına karşı hızlı müdahale edilmesini sağlayacak bir erken uyarı sistemi de getiriyor:
Erken Bildirim: Haftalık yeterlilik oranının yüzde 120’nin altına düşmesi durumunda, şirketler bu durumu ve durumu düzeltmeye yönelik planlarını gecikmeksizin BDDK’ya bildirmek zorunda.
Uyumsuzluk Kuralı: Asgari orana uyumsuzluğun takip eden iki hafta içinde giderilmesi zorunludur. Ayrıca, şirketler, bir takvim yılı içinde giderilenler dahil olmak üzere altı defadan fazla uyumsuzluk gösteremeyecek. Bu kuralın ihlali, idari yaptırımlara yol açabilecek.
Yeni Likidite Yeterlilik Oranı tebliği, tasarruf sahiplerinin haklarını daha güçlü bir şekilde koruma altına alırken, sektördeki şirketleri de daha ihtiyatlı ve sağlam bir mali yapıya sahip olmaya teşvik ediyor.
