Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından yayınlanan İktisadi Yönelim Anketi'nin Eylül 2025 sonuçları, imalat sanayindeki güvenin mevsimsellikten arındırılmış bazda artış gösterdiğini ortaya koydu. Reel Kesim Güven Endeksi (RKGE-MA), bir önceki aya göre 0,2 puan yükselerek 100,8 seviyesine ulaştı.
Türkiye'deki imalat sanayi sektörünün ekonomik gidişatına dair önemli göstergeler sunan İktisadi Yönelim Anketi, Eylül 2025 dönemi verilerini açıkladı. 1821 iş yerinin yanıtlarıyla hazırlanan rapora göre sektördeki güven algısı hem kısa vadeli hem de uzun vadeli beklentilerde karmaşık bir tablo çiziyor.
Güven Endeksini Yukarı Çeken ve Aşağı Çeken Faktörler
Endeksi oluşturan temel bileşenler incelendiğinde, sabit sermaye yatırım harcamaları, son üç aydaki toplam sipariş miktarı ve mevcut toplam sipariş miktarı gibi kalemlerdeki olumlu değerlendirmeler, Reel Kesim Güven Endeksi'nin artışında etkili oldu.
Ancak, iyimserliği sınırlayan faktörler de bulunuyor. Özellikle mevcut mamul mal stoku, gelecek üç aydaki üretim hacmi, gelecek üç aydaki ihracat sipariş miktarı ve toplam istihdam beklentileri endeksi aşağı yönlü baskıladı.
Siparişler Güçleniyor, Gelecek Beklentileri Zayıflıyor
Anketin detaylı sonuçları, son üç ayda üretim hacminde artış ve iç piyasa siparişlerinde azalışın zayıflaması gibi olumlu gelişmelere işaret ediyor. Mevcut toplam siparişlerin mevsim normallerinin altında olduğu yönündeki değerlendirmelerin zayıflaması, mevcut stokların ise mevsim normallerinin üzerine çıkması, piyasadaki dengelerin değiştiğini gösterdi.
Gelecek üç aya ilişkin beklentiler ise daha temkinli bir tablo çiziyor. Üretim hacmi, iç ve dış piyasa siparişleri beklentilerindeki artış eğilimi bir önceki aya göre zayıflarken, istihdam beklentilerinde de azalış yönlü bir seyir gözlemlendi.
Enflasyon ve Maliyet Baskısı Sürüyor
Raporda dikkat çeken bir diğer nokta ise maliyet ve fiyat beklentileri. Gelecek üç ayda ortalama birim maliyetlerin ve satış fiyatlarının artacağı yönündeki beklentilerde bir önceki aya göre zayıflama görülse de, bu beklentiler hala yüksek seviyelerde seyrediyor.
Gelecek 12 ay için yıllık Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) beklentisi ise bir önceki aya göre 0,9 puan azalarak yüzde 34,5 olarak gerçekleşti. Bu durum, enflasyonist baskıların devam ettiğini ancak beklentilerde kısmi bir iyileşme olduğunu gösterdi.
Genel Gidişatta Kötümserlik Güçleniyor
Son olarak, imalat sanayindeki genel gidişat değerlendirmesi, firmaların içinde bulundukları sanayi dalına ilişkin bir ay öncesine kıyasla daha kötümser olduklarını ortaya koydu. Bu seyrin güçlenmesi, sektördeki genel makroekonomik görünümle ilgili endişelerin arttığına işaret ediyor.
Bu veriler, imalat sanayinin mevcut durumuna ve geleceğe yönelik beklentilerine dair önemli ipuçları sunarken, ekonomik aktörlerin ve politika yapıcıların alacağı kararlar için bir referans noktası oluşturuyor.
